ארם נהריים

אַראַם נהרים איז דער ביבלישער נאָמען פון דער געגנט וואָס איז בכלל אנגענומען צו זיין איידענאַפייד מיט צפון סיריע לעבן דער גרענעץ פון טערקיי און איז איידענאַפיצירט מיט די מלכות פון מיתני טייך צום עבר טייך דאס איז אין מערב פונעם לאנד אשור וואס געפינט זיך אין דער נינוה געגנט אין צפון איראק, די קאמבינאציע קומט אין די ביבל פינף מאל, און ווערט אידענטיפיצירט אין בראשית אלס דעם לאנד פון אברהם'ס מוצא.

אידענטיפיצירן די געגנט

די גענויע צושטאנד "ארם נהריים" קומט נאר פאר אין די תנ"ך באַזירט אויף די פּונקטואַציע וואָס שטייט אין די תנ"ך ארם נהריים, רש"י ינטערפּראַץ די פּאָר ווערטער ווי ארם צווישן די צוויי טייכן, און אין דער איבערזעצונג פון ונקלאָס און די איבערזעצונג פון יונתן בן. עוזיאל ווערט דערקלערט אז דער רעפערענץ איז צום טייך פרת .

לעגיטימאַציע לויט די ביבל

ארם נהריים איז דאס ארץ מוצא פון די אבות. כמעט אלע נעמען פון אברהם'ס אבות זענען אויך נעמען פון ערטער אין ארם נהרים. שְׂרוּג איז געווען אברהם'ס זיידעס פאטער, וואס איז אויך באקאנט פון געפונען אויפשריפטן. Sroug איז איידענאַפיצירט מיט Srouj, וואָס איז סאַוטוועסט פון אָרפּאַ . די שטאָט נהור (דער נאָמען פון אברהם'ס זיידע און דער נאָמען פון זיין ברודער ) ווערט דערמאנט צווישן די 19 און 17 יאָרהונדערט בק אין מאַרי לוחות אין די פאָרעם פון נהור . דער נאמען תרח ווערט דערמאנט אין אן אשורישער אויפשריפט אלס נאמען פון א פלאץ וואס הייסט תל ש"ת . די אלע ערטער זענען נעבן חרן, ביים טייך באליח.

מקורת פון דעם נאָמען אַרויס די תנ"ך

דער טערמין נהרים אדער נהרימא קומט פאר אין עגיפישע קוואלן אין דאקומענטן פון די יארהונדערט צווישן 16טן יארהונדערט און 12טן יארהונדערט, אין אויפשריפטן וועגן די מלחמה קאמפיין און אין אויפשריפטן ארויסגעגעבן לכבוד די חתונה פון די טעכטער פון די מיטהישע מלכים ארטאדאמא און שוטארנא. צו די עגיפּטישע מלכים תוחתמס הרביעי און אַמנחתפּ השלישי . נהרין איז געווען רעגיסטרירט אויף די אדרעסן. אין די אל-עמארנה בריוו געשריבן דורך הערשער פון דער געגנט פון סיריע און היינטיקן ארץ ישראל, ווערט פארשריבן אז דער געגנט איז קאנפיסקירט געווארן . אין די אלע מקורים ווערט דער נאמען "נהרים" גענוצט אלס א פארטרעטער פונעם נאמען מתני. דער נאָמען איז טאַקע צונעמען פֿאַר מיתני, ווייַל זיין איקספּאַנשאַן שטח אַרייַנגערעכנט די געגנט צווישן די עופראַטעס און חברון טייכן, און ספּעציעל די געגנט פון דעם טייַך באַליח. באשרייב נאך אין די קאטאגאריע

נאָך מקורים

יוסף בן מתתיו, ווי אויך די תרגום השבעים, האט איבערגעזעצט דעם טערמין "ארם נהרים" אויף דעם טערמין מעסאפאטאמיע . עס זאָל זיין אנגעוויזן אַז די סעפּטואַגינט איבערזעצונג איז סתירה - עס אויך ניצט די טערמין מעסאָפּאָטאַמיאַ פון סיריע . יוסף בן מתתיו האָט רעפערירט צו קושן רשעתים, וועלכער איז דערשינען אין ספר שופטים, אלס אשור מלך ארם נראים. [2] אנדערע אלטע שרייבער'ס ריפערד צו דעם טערמין מעסאָפּאָטאַמיאַ ווי די געגנט צווישן די עופראַטעס און טיגריס ריווערס. לויטן ספר יובלים, וואס איז איינע פון די דרויסנדיקע ביכער, ווען דאס לאנד איז צעטיילט געווארן צווישן נח'ס 16 אייניקלעך, האט ארם (זון פון שם בן נח ) יורש געווען פאר זיינע קינדסקינדער די געגנט צווישן פרת און תיגריס. יונתן בן עוזיאל האט איבערגעזעצט ארם נהרים "ארם דל פרת" ווי אויך אונקלוס האט איבערגעזעצט "ארם די על הפרת" ווי עס שטייט "איבער טייַך ישבו אבותיכם מאז ומעולם" (יהושע כ"ד, ב). באשרייב נאך אין די קאטאגאריע

מקורות פון דעם נאָמען אין די ביבל

• ספר בראשית, פרק כד, פסוק י – אברהם שולח את עבדו אליעזר אל ארצו ומולדתו לקחת אישה ליצחק בנו: וַיִּקַּ֣ח הָ֠עֶבֶד עֲשָׂרָ֨ה גְמַלִּ֜ים מִגְּמַלֵּ֤י אֲדֹנָיו֙ וַיֵּ֔לֶךְ וְכָל־ט֥וּב אֲדֹנָ֖יו בְּיָד֑וֹ וַיָּ֗קָם וַיֵּ֛לֶךְ אֶל־אֲרַ֥ם נַהֲרַ֖יִם אֶל־עִ֥יר נָחֽוֹר:
• ספר דברים, פרק כג, פסוק ה – במסגרת דברי משה אל כל ישראל בעבר הירדן, הוא מציין שבלעם הוא במקורו מארם נהריים: לֹֽא־יָבֹ֧א עַמּוֹנִ֛י וּמוֹאָבִ֖י בִּקְהַ֣ל יְהוָ֑ה גַּ֚ם דּ֣וֹר עֲשִׂירִ֔י לֹא־יָבֹ֥א לָהֶ֛ם בִּקְהַ֥ל יְהוָ֖ה עַד־עוֹלָֽם: עַל־דְּבַ֞ר אֲשֶׁ֨ר לֹא־קִדְּמ֤וּ אֶתְכֶם֙ בַּלֶּ֣חֶם וּבַמַּ֔יִם בַּדֶּ֖רֶךְ בְּצֵאתְכֶ֣ם מִמִּצְרָ֑יִם וַאֲשֶׁר֩ שָׂכַ֨ר עָלֶ֜יךָ אֶת־בִּלְעָ֣ם בֶּן־בְּע֗וֹר מִפְּת֛וֹר אֲרַ֥ם נַהֲרַ֖יִם לְקַֽלְלֶֽךָּ:
• ספר שופטים, פרק ג, פסוק ח – לאחר שבני ישראל עבדו את האלילים הבעלים והאשרות, הם משועבדים למלך ארם נהריים: וַיִּחַר־אַ֤ף יְהוָה֙ בְּיִשְׂרָאֵ֔ל וַֽיִּמְכְּרֵ֗ם בְּיַד֙ כּוּשַׁ֣ן רִשְׁעָתַ֔יִם מֶ֖לֶךְ אֲרַ֣ם נַהֲרָ֑יִם וַיַּעַבְד֧וּ בְנֵי־יִשְׂרָאֵ֛ל אֶת־כּוּשַׁ֥ן רִשְׁעָתַ֖יִם שְׁמֹנֶ֥ה שָׁנִֽים:
• ספר דברי הימים א, פרק יט, פסוק ו – במסגרת מלחמתו של דוד בבני עמון, שוכרים האחרונים שכירי חרב מארם נהריים: וַיִּרְאוּ֙ בְּנֵ֣י עַמּ֔וֹן כִּ֥י הִֽתְבָּאֲשׁ֖וּ עִם־דָּוִ֑יד וַיִּשְׁלַ֣ח חָ֠נוּן וּבְנֵ֨י עַמּ֜וֹן אֶ֣לֶף כִּכַּר־כֶּ֗סֶף לִשְׂכֹּ֣ר לָ֠הֶם מִן־אֲרַ֨ם נַהֲרַ֜יִם וּמִן־אֲרַ֤ם מַֽעֲכָה֙ וּמִצּוֹבָ֔ה רֶ֖כֶב וּפָרָשִֽׁים:
• ספר תהילים, פרק ס, פסוק א – לַ֭מְנַצֵּחַ עַל־שׁוּשַׁ֣ן עֵד֑וּת מִכְתָּ֖ם לְדָוִ֣ד לְלַמֵּֽד: בְּהַצּוֹת֨וֹ׀ אֶ֥ת אֲרַ֣ם נַהֲרַיִם֮ וְאֶת־אֲרַ֪ם צ֫וֹבָ֥ה וַיָּ֤שָׁב יוֹאָ֗ב וַיַּ֣ךְ אֶת־אֱד֣וֹם בְּגֵיא־מֶ֑לַח שְׁנֵ֖ים עָשָׂ֣ר אָֽלֶף:

זען אויך

• מעסאָפּאָטאַמיאַ
• דזשאַזעעראַ (סיריע)