כתובים
כתובים איז די דריטע אפטיילונג פון תנ"ך וואס אנטהאלט עלף ספרים: תהלים, משלי, איוב, שיר השירים, רות, איכה, קהלת, אסתר, דניאל, עזרא-נחמיה (איין ספר), דברי הימים (איין ספר). דאס איז דער סדר פון כתובים אין רוב דרוקן פון תנ"ך. די בעלי המסורה אין טבריה און די ספרדישע יידן האבן אן אנדער סדר פאר כתובים, און די גמרא אין מסכת בבא בתרא ברענגט א דריטן סדר.
צווישן די ספרים איז אויך פאראן די פאלגנדע אפטיילונגען:
- ספרי אמ"ת: תהלים, משלי, איוב (לויט די ראשי תיבות פון די דריי ספרים). די ספרים זענען געשריבן ווי "פאעזיע", און צוליב דעם האבן זיי באזונדערע טראפ גערופן טעמי אמ"ת וואס מען געפינט נישט אין גאנץ תנ"ך, און אויך אין די כתבי ידות ווערן זיי געשריבן ווי א שירה.
- חמש מגילות: שיר השירים, רות, איכה, קהלת, אסתר. די גרופע ליינט מען אין געוויסע צייטן, אויך נאר אויף די פינף ספרים פון כתובים איז דא א מדרש רבה.
- די דריי ספרים דניאל, עזרא-נחמיה, און דברי הימים זענען נישט א באזונדערע גרופע, אבער אלע זענען געשריבן געווארן לויט דער מסורה אין א שפעטערע תקופה.
עזרא איז א המשך פון דברי הימים. אין דניאל און עזרא-נחמיה זענען דא טיילן געשריבן אויף אראמיש און נישט לשון-קודש.
די 24 ספרים פון תנ"ך ווערן צעטיילט אויף תורה, נביאים (גמרא ב"ב י"ד, מדרש רבא שמ"ר מא, דב"ר י"ד). די דרגות אין די כתבי הקודש זענען: די תורה איז געגעבן מפי הגבורה (פון דעם אייבערשטן אליין), די ספרים פון נביאים זענען געזאגט מיט נבואה, און די כתובים זענען געשריבן מיט רוח הקודש.
ספרים אין תנ"ך |
תורה: בראשית | שמות | ויקרא | במדבר | דברים נביאים: יהושע | שופטים | שמואל (א' וב') | מלכים (א' וב') | ישעיה | ירמיה | יחזקאל | תרי עשר: הושע | יואל | עמוס | עובדיה | יונה | מיכה | נחום | חבקוק | צפניה | חגי | זכריה | מלאכי כתובים: תהילים | משלי | איוב | שיר השירים | רות | איכה | קהלת | אסתר | דניאל | עזרא - נחמיה | דברי הימים (א' וב') |