קינדליין

א קינד אין קאנאדע ליינט די קינדליין

קינדליין איז א וועכנטליכער פרומער זשורנאל אויף אידיש ספעציעל פאר קינדער, ארויסגעגעבן זינט מקץ תשע"ה. דער זשורנאַל איז געווארן געגרינדעט און ארויסגעגעבן דורך הרב מענדל הערש פאנעט, און האט געהאט א קאמיטע פון שרייבער און מחנכים ווי ר' פישל שעכטער, ר' חיים הערש מענדעלאוויטש, און ר' דוד וועבער.

קינדליין ווערט וועכנטליך פארשפרייט צו פילע שטעט און לענדער איבער דער וועלט, אריינגערעכענט פאראײניגטע שטאטן, קאנאדע, ישראל,‏ ענגלאנד, בעלגיע, שווייץ, און עסטרייך.

אינהאלט

קינדליין איז אויפגענומען געווארן מיט גרויס פרייד און איז געווען די ערשטע אויסגאבע וואס איז געווען כשר ביי אלע פרומע קרייזן, אנגעהויבן פון סאטמאר ביז די מער מאדערנע קרייזן. דאס איז צוליב דעם וואס דער גרינדער הרב מענדל הערש פאנעט האט אוועק געשטעלט איז א פאראייניגטע גרופע פון מחנכים פון פארשידענע פרומע קרייזן ווי סאטמאר, סקווירא, באבוב און בעלזא.

עס איז געווארן פרעזענטירט ווי א ריינע חינוך'דיגע אויסגאבע, און וואס א מלמד אדער א לערערין וואלט נישט געזאגט אין קלאס ווערט נישט דערמאנט אדער געשריבן. אויך האט יעדער ארטיקל א שטארקע חינוך'דיגע ציל, וואס די ליינער זאלן זיך לערנען דערפון א מוסר השכל אדער ידיעות, נישט אבי צייט-פארברענגעניש.

קינדליין איז געווען די ערשטע אידישע אויסגאבע וואס האט געלאזט מאלן קאמיקס ספעציעל פאר די פרומע קרייזן אויסגעהאלטן פון יעדן שטאנדפונקט. סיי די מעלערייען און סיי די אינהאלט ווערן געשריבן בלויז פאר קינדליין און נישט איבערגעטייטשט פון אנדערע שפראכן. די מעלער פון די קאמיקס זענען די גרעסטע מעלער אין דעם אידישן מארק, גדי פאלאק, אברהם זמורה, דבורה קאטאווסקי, מאטי העללער, דון בר לב, יואל בר לב, דוד גאלד, בת שבע האוולין, זקי ירחי, א. אסציסלעווסקי, אהרן זאב בערנשטיין, און נאך.

אויסער קאמיקס, האט קינדליין פארמאגט פארשידענע קאַלומס, ווי היסטאריע, ערפינדונגען, וויסנשאפט, הינטער די קוליסן, אינטערוויוס, און נאך, וועלכע האלטן געשפאנט די ליינער. קינדליין איז טאקע געאייגנט פאר קינדער, אבער מיט דער צייט איז עס אויפגענומען געווארן ביי אלע יארגענג, ווען אפילו ערוואקסענע ליינען זי אויך.

די אויסגאבע פארמאגט אן אייגענעם וועד החינוך וועלכע קוקן איבער די אויסגאבע יעדע וואך, און צענזורירן וואס זיי שפירן איז נישט גענוג ריין און חינוך'דיג. דער וועד החינוך איז געווען צוזאמגעשטעלט פון די מחנכים רבי אהרן האלבערשטאם (קרייזער רב און מנהל פון ת"ת דרכי חיים אין בארא פארק), ר' חיים הערש מענדעלאוויטש (מגיד שיעור און מחנך אין קרית יואל), ר' דוד אלימלך צאנגער (הויפט מגיה), ר' יהושע חיים רובין, ר' נפתלי משה ווייס און ר' מרדכי שאול אינדיג (מנהל תלמוד תורה ברסלב "היכל הקודש" וויליאמסבורג.)

שרייבער און מעלער

קינדליין איז א אויסנאם אין דער וועלט פון אידישע אויסגאבעס אז די שרייבער און מעלער מוזן זיך באנוצן מיט זייערע עכטע נעמען, און נישט אז די שרייבער באהאלטן זייער ריכטיגע אידענטיטעט אונטערן שלייער פון פענע נעמען, ווי עס איז איינגעפירט אין פילע אויסגאבעס.

פילע ארטיקלען אין קינדליין פלעגן געשריבן ווערן דורך באקאנטע מחנכים, בעלי דרשנים און מלמדים, א שטייגער ווי דער גרינדער ר' מענדל הערש פאנעט און ר' חיים הערש מענדלאוויטש, ישראל אלטער גראווייס און ר' דוד וועבער צווישן אנדערע.

די וועכענטליכע מאלערייען וואס ערשיינען אין קינדליין זענען מערסטנס די ווערק פון ב. האוולין, אברהם זמורה און מאטי העלער צווישן אנדערע. אבער מאלערייען און קאמיקס פון באקאנטע מעלער ווי יואל וואקסבערגער, גדי פאלאק, זקי ירחי און ד. קאטאווסקי, טוען אויך ערשיינען פון צייט צו צייט, ספעציעל אין די וואכן פון ימים טובים און אין די קינדליין ביילאגעס.

ארטיקלען

קינדליין איז א צוזאמשטעל פון פארשידנארטיגע שטענדיגע און צייטווייליגע קאַלומס און רובריקן, די שטענדיגע רובריקן זענען:

• פון רבי לייבוש'ס טיש: א וועכענטליכע מוסר שמועס געשריבן דורך ר' לייבוש לאנגער.
• פרשה בילד: א צייכענונג פון די וועכנטליכע פרשה, געשריבן און פארפאסט דורך ר' דוד שפיצער און געמאלן דורך ר' אהרן זאב בערנשטיין, באגלייט מיט מדרשים, ערקלערונגען און מקורות
• קאמיקס אין פארזעצונגען
• הונטער די קוליסן: באשרייבונגען, שמועסן און אינטערוויוס
• וועכענטליכע היסטאריע וואס נעמט אריין אידישע, וועלטליכע און אלגעמיינע היסטאריע
• נפלאות הבורא: וועכענטליכע נאטור פארש ארטיקל איבער בעלי חיים, באגלייט מיט בילדער און וויסנשאפטליכע ערקלערונגען
• פּעדלעריש: וועכענטליכע געאגראפיע בילדער אויסשטעלונג איבער פארשידענע פלעצער ארום דער וועלט
• צייל ביז צען: וועכנטליכע וויסענשאפטליכע בילדער אויסשטעלונג איבער 10 וויסנשאפטליכע ידיעות
• לאמיר באזוכן די וועלט, א רובריק וואס נעמט ליינער אויף א רייזע צו אינטרעסאנטע ערטער אדער לענדער איבער דער וועלט מיט היסטארישע איבערבליק און באשרייבונג
• האנטארבייט פראיעקט: א וועכענטליכע פראיעקט פאר קינדער צו מאכן אייגענע האנטארבייט
• פרעג ר' שמחה'לע קאפשטיק: א פראגע-און-ענטפער רובריק וואס ענטפערט פראגעס וואס ליינער שיקן אריין, דורך מרת פ. איינהארן
• הלכה-ליין: א רובריק אין בילדער וואס שטעלט א הלכה שאלה צו די ליינער, ליינער וואס שיקן אריין די ריכטיגע ענטפער גייען אריין אין א גורל און קענען געווינען א געשאנק
• איצי פיצי און ציפי: א קורצע קאמיקס געאייגענט פאר אינגע קינדער וואס לערנט אויס גוטע מדות און עטיקעט. געשריבן דורך מרת פרידמאן און געמאלן דורך בת שבע האוולין
• חידות, רעטעניש קעסטלעך בריוו און בילדער

ביילאגעס

עטליכע מאל א יאר טוט קינדליין אין צוגאב צו די הויפט אויסגאבע אויך ארויסגעבן איינס אדער מערערע ביילאגע, ספעציעל אין די וואכן פון יום טוב. די ביילאגעס פון פסח ווערן גערופן אפיקומן און הגדה של קינדליין, סוכות הייסט עס אושפיזין און אונזער סוכה'לע, און די פורים'דיגע ביילאגע רופט מען מגילת קינדליין און נאך.

צוריקצואוועגס

ספעציעלער פארש ביילאגע אנגעפירט דורך דער גרינדער הרב פאנעט מיט די מיטארבעט פון די היסטאריקערס ר' אליעזר אבראהאמאוויטש, ר' עמנואל זילבערמאן, ר' יוסף נחמיה קוואדראט און ר' שמעון שלמה זילבער, און נאך באגלייט מיט בילדער פון פאטאגראפיסטן ארום די וועלט און אויך דורך דער פרומער פאטאגראפיסט יאסי גאלדבערגער וועלכע פארן אראפ צו די שטעט און באשרייבן זייערע מעמארן און פארש ארבעט.

געפעכט

אום 7טן פעברואר 2021 האט הרב פאנעט, דער גרידנער און רעדאקטאר פון קינדליין, געמאלדן אז ער טוט רעזעגנירן פון קינדליין. דאס איז געקומען נאך א לענגערן פארצויגענעם קריגעריי מיטן אינוועסטירער דוד ריינער.‏

פאנעט האט פארדעכטיגט און באשולדיגט דעם אינוועסטירער דוד ריינער אין ארויס גנבענען און שווינדלען געלט פון דער פירמע אין לויף פון אסאך יארן, במשך וואס פאנעט און ריינער זענען געווען אין די בוררות האט הרב פאנעט געטענהט אז ריינער שטערט אים צו פירן דעם זשורנאל, דעריבער האט ער באשלאסן צו פארלאזן דעם זשורנאל קינדליין גיין זיין אייגענעם וועג און אנהייבן א נייעם זשורנאל מיטן נאמען "הונדערט".

קינדליין איז דערווייל געלייגט געווארן דורך מרת פאנעט די שותף און פירערין פון קינדליין אויף האלד ביז די קריגעריי וועט ווערן געשליכטעט, אבער דאס האט נישט אנגעהאלטן לאנג און נאך א קורצער צייט האט ריינער פארכאפט די קאמפאני קינדליין נישט לעגאל און אליינס באַשלאָסן צו עפענען דעם זשורנאל און אים פירן אַליין.

ריינער האט צוגעשטעלט אסאך א נידעריגער קוואַליטעט ווי קינדליין איז געווען אין דער צייט פון פּאַנעט, און אין דער זעלבער צייט האט ריינער געפירט גאר א העפטיגן קאמפיין קעגן דעם גרינדער הרב פאנעט און זיין נייעם זשורנאל הונדערט, פירנדיג צו איר אפשפארונג דורך פארשידענע טעראר שטיק און מיט א איינזייטיגע פסק/עיקול פון רב אשר לאנדא פון די אזויגערופענעם "בית דין" בית יוסף פון בארא פארק וואס האט שוין א אלטע היסטאריע פון קארופציע.

ביידע צדדים האבן ארויס געשטעלט בריוון מיט זייער צד פון די געפעכט.‏

די העפטיגע קאמפיין פון ריינער אין די גאסן עס האָט אויך געפירט דערצו אז קינדליין איז געפאלן שטארק אין סעילס צוליב דעם וואס די המון עם האט נישט געוואלט שטיצן אזא אויפפירונג. דערווייל איז קינדליין אין געריכט.

ביכער

קינדליין טוט אויך ארויסגעבן ביכער פון קאמיקס אדער מעשיות וואס ווערן צוערשט געדרוקט אין די וועכענטליכע קינדליין מאגאזין. פאלגנד איז א ליסטע פון ביכער ארויסגעגעבן דורך אדער מיט די הילף פון קינדליין:

בוך	שרייבער	דרוק יאר	פירמע	בלעטער	ISBN
געציל אדער דזשוכא?	דוד גולד	2016	קינדער שפיל	61	ISBN 9781680910742
טראכט גוט	גדי פאלאק	2015	קינדער שפיל	59	ISBN 9781680910193
די דריי ברידער אין די זידירים קעניגרייך	ב. ש. הבלין	2015	קינדער שפיל	61	ISBN 9781680910186
יחיאל און גיטל מיט די קרייץ ציגלער	ב. ש. הבלין	2015	קינדער שפיל	60	ISBN 9781680910179
יחיאל און גיטל אין די ירושלימ'ער מלוכה	ב. ש. הבלין	2016	קינדער שפיל	60	ISBN 9781680911343
דאס געשריי אויפ'ן אינזל	יעקב לאנדא	2015	קינדער שפיל	56	ISBN 9781680910544
א משל און א נמשל - קינדליין קאמיקס	מרדכי שאול אינדיג	2015	קינדער שפיל	61	ISBN 9781680910599
ברענג מיך צוריק - קינדליין קאמיקס	א. נייבוים	2016	קינדער שפיל	69	ISBN 9781680910537
צוזאמען העכער די פלאמען	פ. איינהארן	2016	קינדער שפיל	86	ISBN 9781680911343
אינטערעסאנטע חיות	לייבוש האממער	2016	קינדער שפיל	310	ISBN 9781680911497

פאקטן

קינדליין אויסגאבעס פון נומער 40 און ווייטער (סוכות תשע"ו) פארמאגן דריי דרעטלן; די מיטעלסטע דרעטל האט מען צוגעלייגט ווען די צאל בלעטער פונעם וועכענטליכן מאגאזין זענען ארויף פון 48/40 צו 56/52.