מענדעלע מוכר ספרים
געבורט |
21 דעצעמבער 1835 (יוליאניש) Kapulye, רוסלענדישע אימפעריע |
---|---|
טויט |
25 נאוועמבער 1917 (יוליאניש) (אלט 81) אדעס |
מדינה | רוסלענדישע אימפעריע |
פאך | שרייבער, איבערזעצער, רב |
מענדעלע מוכר ספרים איז געווען דער פסעוודאנים פון שלום יעקב אַבראַמאָװיטש, א שרייבער אויף העברעאיש און יודיש וועלכער האט געלעבט און געשאפן פון 1839 ביז 1917.
דער גרויסער יידישער שריפטשטעלער, שלום עליכם, האט אים גערופן דער "זיידע" פון יידישער ליטעראטור, צוליב דעם וואס ער איז געווען דער סאמע ערשטער ראמאניסט פון דער יידישיסטישער באוועגונג, וואס איז געבוירן געווארן פון דער השכלה-באוועגונג. זיין אויפטו האט געבוירן א שפראך, וואס איז ביז דאן נאר געווען צוריקגעשטאנען און ארים, און האט גענוצט נאר צו רעדן און כמעט נישט צו שרייבן אדער לייענען ליטערארישע ביכער פון הויכער קוואליטעט.
ביז דאן האט די יודישע אינטעליגענציע געקוקט אויף יודיש מיט א גרינגשעצונג. אונטער דער השפעה פון דעם יידישיסט יהושע מרדכי ליפשיץ האט טראנספארמירט דעם אזויגערופענעם זשאַרגאָן און אים געשטעלט אויף די פיס אלס א מאדערנער כלי צו חינוך און לעבן.
צו זיין ערשטער יודישער ווערק, דאס קליינע מענטשעלע, וועלכער ער האט אריינגעשיקט צום קול מבשר, האט ער זיך אונטערגעשריבן סענדערל מוכר ספרים נאך א לעבעדיגן פארשוין וועמען ער האט געקענט, נאר דער רעדאקטאר אלעקסאנדער צעדערבוים האט זיך דערשראקן, אפשר מיינט מען איםם אליין, האט ער דאס געטוישט צו מענדעלע.
ביאגראפיע
[רעדאַקטירן | רעדאַקטירן קוואַלטעקסט]זיינע ווערק
[רעדאַקטירן | רעדאַקטירן קוואַלטעקסט]- אין א שטורם צייט
- דאס ווינשפינגעריל
- דאס קליינע מענטשעלע
- די טאקסע
- די נשרפים
- די קליאטשע
- דער פריזיוו, דראמע אין פיער אקטן
- מסעות בנימין השלישי
- פישקע דער קרומער
- עלטערן און קינדער
- שלמה ר' חיימ'ס
דערויסענדע לינקס
[רעדאַקטירן | רעדאַקטירן קוואַלטעקסט]- מענדעלע איז א אידישיסטישע וועב סייט לעילוי נשמתו [1] (ארכיווירט 07.12.2008 ביי דער Wayback Machine)
- אַלע װערק באַנד 1 די עהרשטע באַנד פֿון "אלע ווערק מענדעלע מוכר ספרים", צווייטע אויסגאבע, ווארשע 1928