ברייתא

ברייתא איז א מאמר תנאים וואס איז נישט אריינגערעכנט געווארן אין סדר המשניות, און איז דעריבער פארבליבן אינדערויסן צו זיי. דער טייַטש פון דעם וואָרט "ברייתאַ" אין אַראַמיש איז "אויסווייניקסטע" - "בר" איז "אַרויס".

עס איז קיין אָריגינעל מאַנוסקריפּט וואָס ערהאלט אַלע די ברייתות. די מערסטע ברייתות זענען צעשפרייט אין דער גמרא און א מיעוט געפינט זיך אין קובץ ווי די תוספתא און דער הלכה מדרש .

די ברייתות, וואָס זענען צעוואָרפֿן געוואָרן אינעם גמרא בבלי און דעם גמרא ירושלמי, מיכאל היגר האט געזאמלט און זיי אַלע צונויפגעקליבן אין זײַן ווערק "אוצר הבריאה", וואָס נעמט אַרום צען בענד.

אזוי ווי די משנה, איז אויך די ברייתא געשריבן קונציק, אָן פּרטים, הרחבה און הגהות, דעריבער זענען פילע ברייתות שווער צו לערנען אָן אַ פירוש אָדער פריערדיגע פארשטאנד פון דעם ענין. ברייתות ווערן אראפגעברענגט אין דער גמרא, צווישן אנדערע, צו פארשטארקן אדער סתירה די דברי אמוראים, צו ברענגען סתירות צווישן משנה און ברייתא און זיי לייזן. ברייתא קען אויך העלפן אין פירוש פון א עקזיסטירנדיגע משנה, אדער אינגאנצען פעלנדיגע ידיעות אויב די משנה האט נישט רעפערירט צו דעם נושא.

לויט די הלכות לימוד פון די לומדי התלמוד, איז די ברייתא א מקור תנאי מקביל צו דער משנה, און ביי א מחלוקת איז נישטא קיין סיבה צו פארבעסערן איינער איבער דעם אנדערן. אָבער, עס זענען ברייתות וואָס מירווייסן נישט ווער עס האט זיי געזאגט און וואָס איז געווען די אויטאָריטעט פון דעם זאָגן. אויך זענען טייל פון די ברייתות געווען ווייניגער באקאנט ווי די משניות און דערפאר קען מען געפינען אין די גמרא דער זאץ "ברייתא לא שמע לה" און אין זייערע נוסחאות איז געווען מער מורא פון שיבושים., און דערפאר בעסער וועלן די אמוראים אמאל די ווערטער פון דער משנה.

פֿאַר ווייַטער לייענען

• ד"ר מיכאל היגער, במדרש שמואל ומדרש משלי, תלפיות ה, ניו יורק: ישיבה יוניברסיטי, תשי"ב, עמ' 669

פונדרויסנדיק לינקס

• ד"ר מיכאל היגר, ‏הברייתות במדרש רבה, מתוך כתב העת "חורב", ניו-יורק, תשי"א-1951, ביי HebrewBooks
• דער ארטיקל "ברייתא", ביי המכלול
• בר קטגוריה:ערכים עם תבנית בריטניקה ייתא, באתר אנציקלופדיה בריטניקה (באנגלית).mw-parser-output .languageicon{font-size:0.95em;font-weight:bold;color:#555}