אברהם דע וואלף
| ||
| געבורט |
27 פעברואר 1878 דעלדן, האלאנד  | |
|---|---|---|
| טויט |
2 יולי 1943 (אלט 65) סאביבור | |
| מדינה | האלאנד | |
| באשעפטיגונג | לעצטער רב אין אלקמאאר, האלאנד | |
| פאטער | שלמה דע וואלף | |
  | ||
אברהם דע וואלף ( 27 פעברואר 1878, דעלדן - 2 יולי 1943, סאביבאר) איז געווען א האלענדישער רב און א פוסק הלכה, און האט געדינט אלס דער לעצטער רב פון דער יידישע קהילה פון אַלקמאַאַר.
ביאגראפיע[רעדאַקטירן | רעדאַקטירן קוואַלטעקסט]
דע וואלף איז געבוירן געווארן אין 1878 אין דעלדן, האלאנד. זיינע עלטערן זענען געווען שלמה דע וואלף און הנדרינה ניי די לאו.
דע וואלף האט שטודירט טעאלאגיע אינעם האלענדישן יידישן סעמינאר אין אמסטערדאם. נאך דעם האט ער גאטרעפן א ארבעט אלס רב אין אמערספארט. פון 1913 איז ער געווען א רב און חזן אין דער אידישער קהילה אין אלקמאר, און אין זעלבן יאר האט ער חתונה געהאט מיט בערטע נח. די צװײ האבן געהאט 5 קינדער — שלמה, מארלינא, עליזא, בעטסי און סעסיליא. אין 1923 זענען דע וואלף, זיין ווייב און קינדער, אריבערגעפארן אין א הויז נעבן דער שול אין האפסטראט אין שטאט. צווישן זיינע פילע שטעלעס איז ער געווען פאַראַנטוואָרטלעך פֿאַר די רעליגיעזע ענינים פון דער קהילה, און אַקטיווע אַדמיניסטראַציע אין פילע אידישע אָרגאַניזאַציעס, אַרײַנגערעכנט דעם אָרטיקן קאָמיטעט פֿאַר ייִדישע פּליטים אין די 1930 יאָרן.
מיט דער נאַצישער אקופאציע פון האלאנד אין דער צווייטער וועלט קריג, איז דער לאקאלער קאמיטעט פאר פליטים געווארן דער אלקמארער פארשטייער פונעם אידישן ראט. דעם 5 מערץ 1942 זענען אַלע אידן אַרויסגעטריבן געוואָרן פון דער שטאָט, און דע וואָלף האָט געפונען אַ באַשיצן אין אמסטערדאם, אין הויז פון זיין פרוי עליזע, איר מאַן אברהם אייזערקאָפער און זייערע צוויי קינדער. דע וואלף האט זיך אנגעשלאסן אינעם יידישן מועצה אין אמסטערדאם, און די דאזיקע שטעלע האט דערמעגלעכט זיין פאמיליע ווייטער צו וואוינען אין שטאט ביז מאי 1943 . דעם 26 מאי זענען אברהם און בערטא געשיקט געווארן אין לאגער וועסטערבאָרק, און א חודש שפעטער, דעם 29 יוני 1943, זענען זיי אריבערגעפירט געווארן קיין סאָביבאָר, און זיי זענען געהרגעט געווארן מיט גאז דעם 2 יולי, 1943, ביידע 65 יאָר אַלט
פון זײנע קינדער האבן נאר שלמה, ססיליע און מארלינא, איבערגעלעבט דעם חורבן. סעסילע איז געווען א טייל פון א גרופע דעפארטירטע וואס איז אויסגעקויפט געווארן דורך די פיליפס פירמע, און נאך דער מלחמה האט זי אימיגרירט קיין אויסטראליע. מאַרלינה האָט עולה געווען קיין ארץ־ישׂראל, געאַרבעט ווי אַ ניאַניע און איז געשטאָרבן אין 1951.
אין 2023 איז זײַן נאָמען דערמאָנט געוואָרן אויפֿן מאָנומענט פֿאַר די ייִדישע קרבנות פֿון אַלקמאַאַר פֿארנט פֿון דער באַן סטאַנציע פֿון וועלכן ער איז דעפּאָרטירט געוואָרן.