יוחנן הורקנוס דער צווייטער
 | |
| געבורט |
110 לפנה״ס  |
|---|---|
| טויט |
30 לפנה״ס (אלט 80 בערך) |
| פאך |
כּהן גדול |
  | |
יוחנן הורקנוס דער צווייטער, איז געווען קעניג איבער ארץ יהודה, און כהן גדול, פון די חשמונאים דינאסטיע. געבוירן בערך אין יאר 110 איידער די ציווילע ציילונג, און געשטארבן אין יאר 30 איידער די ציווילע ציילונג.
הורקנוס איז געווען דער עלטערער זון פון ינאי המלך און פון שלומציון המלכה. ווען ינאי איז געשטארבן, איז שלומציון געווארן קעניגן, און הורקנוס כהן גדול, זיין מאמע האט אים אריינגערעכנט, אין די אנפירערשאפט פון דעם קעניגרייך. אין יוסיפון שטייט געשריבן, אז הורקנוס איז געווען א רויגער מאנס פארשוין, אין די צייט וואס זיין ברודער יהודה אריסטובולוס דער צווייטער, איז געווען א היציקער פון נאטור אויס, שלומציון האט דעריבער זיך נישט פארלאזט אויף אריסטובולוס, און הורקנוס איז ביי איר געווען די קרוינפרינץ.
איידער זי איז געשטארבן, האט אריסטובולוס געווינען אלע קאמאנדירן, פון די פעסטונגען אין יהודה, צו זיין זייט, און זיך דערקלערט אלס נייע קעניג. שלומציון האט איינגעזעצט אריסטובולוס' ווייב און קינדער אין טורמע, אבער זי איז געשטארבן נאך איידער זי האט עספיעט צו טון עפעס.
נאך איר טויט, האט הורקנוס איבערגענומען, אבער נישט צו לאנג אנגעהאלטן. א בירגער קריג, האט אויסגעבראכן צווישן די יידן. צום ענדע, האבן די צוויי ברודער געקומען צום אפמאך, אז הורקנוס וועט זיין כהן גדול, און אריסטובולוס קעניג, און צו ברענגען די שלום צו א פאקט, האט אלכסנדר דער צווייטער זון פון אריסטובולוס, געהייראט הורקנוס' טאכטער אלכסנדרה החשמונאית.
הורקנוס האט געהאט א פריינט, מיטן נאמען אנטיפטרוס, וואס זיין טאטע איז געווען אנטיפס, גובערנאטאר פון אדום, אין די צייטן פון ינאי המלך, און די פאמיליע, האט זיך מגייר געווען אין די צייטן פון יוחנן הורקנוס דער ערשטער. דער אנטיפטרוס, האט צוגערעדט הורקנוס זאל צוריק ציען פון די אפמאך מיט אריסטובולוס, און די צוויי זענען אנטלאפן צו די קעניג פון נבטים, וועלכע האט מיט זיין ארמיי, ארויף מארשירט קיין ירושלים, און באלאגערט די הר הבית, ווי אריסטובולוס האט זיך באפעסטיקט, די גמרא דערציילט אז פאר געלט וואס די כהנים האבן אראפ געשיקט, האבן די באלאגערער צוריק געשיקט א שעפס, ביז איין טאג האבן זיי ארויף געשיקט א חזיר.
דאס אלעס האט זיך געענדיקט ווען א רוימישער גענעראל, מיטן נאמען סקווארוס, האט פארלאנגט פון די קעניג פון נבטים אפצוטרעטן. נאכן אפטרעטן, האט אריסטובולוס פלוצים אטאקירט, די ארמיי פון די נבטים, און האט אומגעברענגט אסאך פון זיי.
די צוויי ברודער האבן געברענגט זייערע טענות צו סקווארוס, און נאכן באקומען שוחד פון אריסטובולוס, האט ער געפסקנט אז אריסטובולוס איז קעניג. דער קאמאנדיר פון סקווארוס איז אנגעקומען זיין נאמען איז געווען פאמפאיוס, און ער האט רעכט געגעבן פאר הורקנוס, אריסטובולוס איז אנטלאפן קיין ירושלים, ווי ער האט זיך באפעסטיקט, און פאמפאיוס איז אים נאכעקומען, און א קריג האט זיך ווידעראמאל אנגעפאנגען, די רויישע גענעראל האט איינגענומען ירושלים, אריין אין די בית המקדש, און אין די קדשי קדשים, אבער די עבודה האט ווייטער פארגעזעצט. 12,000 יידן זענען אומגעקומען דורך די רוימישע סאלדאטן, און אריסטובולוס, איז גענומען געווארן אין געפענגעניש, קיין רוים. ריזיקע שטחים פון לאנד, זענען אוועק גענומען געווארן, פון די הערשאפט פון הורקנוס, דורך די רוימישע אימפעריע.
אין יאר 58-, איז אלכסנדר דער צווייטער, אנטלאפן פון געפענגעניש, און אנגעקומען קיין ארץ ישראל, ער האט אנגעפאנגען אן אויפשטאנד, און הורקנוס האט געמוזט אנקומען צו רוימישע הילף צוריק צו באקומען די הערשאפט, נאכן באקומען די הערשאפט, איז די לאנד צעטיילט געווארן צו געגנטער, און ער איז פארבליבן בלויז מיט די כהונה גדולה.
ווען יוליוס קייסער, איז ארויף צו די מאכט אין רוים, האט ער געשיקט אריסטובולוס איבערצונעמען די הערשאפט פון הורקנוס, רוים איז געווען פארנומען אין א קריג צווישן יוליוס, און פאמפאיוס, און פאמפאיוס' מענטשן, האבן פארסמט אריסטובולוס און ער איז געשטארבן, וויבאלד הורקנוס האט זיך גערעכנט צווישן פאמפאיוס מענטשן. אלכסנדר דער צוייטער איז אומגעברענגט געווארן אויפן באפעל פון פאמפאיוס.
שפעטער האט פאמפאיוס פארלוירן די קאמף קעגן יוליוס, און הורקנוס האט אנערקענט אין יוליוס אלס קייסער פון רוים. אנטיפטרוס איז געווארן פאקטישע הערשער איבער יהודה, און ער האט געשטעלט זיין זון הורדוס, אלס גאווערנער, איבער די גליל. נאכן האבן א געפעכט מיט אים, וויבאלד הורדוס האט געהרגט מענטשן אן א משפט, האט הורקנוס אים געגעבן מרים החשמונאית הורקנוס' אייניקל פאר א ווייב.
דעמאלט איז יוליוס געהרגט געווארן, און מתתיהו אנטיגונוס דער צווייטער, זון פון אריסטובולוס, איז אנגעקומען מיט אן ארמיי, און האט פארטריבן הורקנוס קיין בבל, נישט איידער ער האט אים אפגעשניטן די אויערן, אים צו פסול מאכן פאר די כהונה. און אנטיגונוס איז געווארן קעניג.
הורדוס האט דעמאלט אנגעפאנגען גרויס ווערן, און הורדוס האט געוויסט, אז ווילאנ הורקנוס לעבט אפילו נישט אין ארץ ישראל, וועט אים זיין שווער צו ווערן קעניג. דעריבער האט ער אים איבערצייגט צוריק צוקומען קיין ירושלים, ווי ער האט אים געגעבן גרויס כבוד, אבער האט אים געהיטן אויף טריט און שריט, ער זאל נישט קענען טון וואס ער וויל.
מרים די ווייב פון הורדוס, האט געהאט א ברודער מיטן נאמען אריסטובולוס דער דריטער, וועמען הורדוס האט געשטעלט אלס כהן גדול, אבער מורא האבנדיק פון אים, האט הורדוס דערטראנקן דעם יונג, אין א שווים באסיין, אין יריחו. דערנאך האט הורדוס געטענהט אז הורקנוס האט אים פרובירט פארסמן, האט ער אים אומגעברענגט, אויך האט ער דערנאך אומגעברענגט זיין שוויגער אלכסנדרה, און זיין ווייב מרים, די טראגעדיע האט זיך געענדיקט, ווען הורדוס האט אומגעברענגט זיינע צוויי זון וואס ער האט געהאט פון מרים אריסטובולוס און אלכסנדר.
דאס איז געווען די ענדע פון די חשמונאים דינאסטיע.