אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "סקול דיסטריקט"

פֿון װיקיפּעדיע
אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
מ באט געענדערט: ms:Daerah sekolah
אין תקציר עריכה
שורה 5: שורה 5:
אסאך [[שטאַט]]ן האבן [[געזעץ|געזעצן]] אז יעדע [[וויליזש]] קען/מוז האבן זייער אייגענער סקול דיסטריקט וואס איעדער איינוויאנער אין דעם סקול דיסטריקט איז אונטער די [[סקול באורד]] פון דעם סקול דיסטריקט לגבי די אחרוית פון די איינוויאנער צו די סקול דיסטריקט ווי [[שטייער]]ן, און לגבי די אחרוית פון די סקול באורד לגבי די איינוויאנער ווי [[סקול באסעס]] און [[חינוך]].
אסאך [[שטאַט]]ן האבן [[געזעץ|געזעצן]] אז יעדע [[וויליזש]] קען/מוז האבן זייער אייגענער סקול דיסטריקט וואס איעדער איינוויאנער אין דעם סקול דיסטריקט איז אונטער די [[סקול באורד]] פון דעם סקול דיסטריקט לגבי די אחרוית פון די איינוויאנער צו די סקול דיסטריקט ווי [[שטייער]]ן, און לגבי די אחרוית פון די סקול באורד לגבי די איינוויאנער ווי [[סקול באסעס]] און [[חינוך]].


א יעדע [[מדינה]]/[[שטאַט]] האט א געזעץ וואס מאכט זיכער אז אלע איינוויאנער גיהערן צו א סקול דיסטריקט. אזוי ארום קענען אלע קינדער באקומשן א ?גוטע? [[חינוך]].
א יעדע [[מדינה]]/[[שטאַט]] האט א געזעץ וואס מאכט זיכער אז אלע איינוויאנער גיהערן צו א סקול דיסטריקט. אזוי ארום קענען אלע קינדער באקומשן א ?גוטע? [[חינוך]].זיין באשמוצינג פון די עלטערע רבנים פון פריערדיגן דור בעת'ן סקול דיסטריקט פרשה


די שערי חמלה פובליק סקול אין קרית יואל
בערך אין יאר תשנ"ג איז אנשטאנען אן אנטוויקלונג אין קרית יואל, וואס פארנעמט א פראמינענטער ארט אין די היסטאריע פון ר' אהרן'ס רבנות אין קרית יואל. נעמליך די פרשה פון די "קרית יואל סקול דיסטריקט", אדער "שערי חמלה". די קרית יואל סקול דיסטריקט איז א רעגירונג געשטיצטע שולע אין קרית יואל פאר גייסטישע אדער פיזישע אינוואלידע קינדער וואס סערווירט לויטער פרומע אידן. די אמעריקאנער קאנסטיטוציע פארלאנגט אז די רעגירונג האט נישט קיין רעכט צו שטיצן קיין שום רעליגיע, עס רופט זיך די סעפעראטאציע פון קירכע און שטאַט, דעריבער האט דער געזעץ פארלאנגט אז אין אט די שולע טאר מען נישט לערנען קיין שום רעליגיעזע לימודים און עס טאר נישט אנהאלטן קיין שום רעליגיעזע שילדן אדער סימבאלן. דאס האט אויסגערופן א גרויסע קעגנערשאפט מצד מערערע רבנים פון די סאטמארער אדער קנאותדיגע טיפ, אז אזא שולע איז קעגן די תורה און די הלכה אין מ'טאר עס נישט ווייטער אנהאלטן, ווייל עס איז קעגן די אמונה פון ג-ט.
די פראמינענטע רבנים קעגנערס פון די סקול דיסטריקט וואס זענענן געווארן באלעסטיקט און באשמוצט דורך אהרן מיט גרויס חוזפה און עזות זענען געווען הויפטזעכליך ר' רפאל בלום ז"ל קאשוי רב, ר' מרדכי האגער וויזניצער רבי פון מאנסי ניו יארק, און ר' יחזקאל ראטה דער קארלעסבורגער רב .
ר' אברהם לייטנער וואס האט נישט געליטן דירעקט פון אים נאר פון זיין פאטער, פלעגט זיין זייער סימפאטיש צו אים, ווייל ער האט אים געהאלטן פאר א גרויסע תלמי חכם, אבער ביי די פרשה האט ער געזאגט אז מען ברויך אים באקמעפן זיין רבנות בלויז צוליב דעם וואס ער איז גרויסהאלטעריש און פארדארבן אין מידות צוליב דעם וואס ער גרייפט אן עלטערע רבנים פערזעהליך מיט פארשעמונגען און העצעריין פון שלאגן און לאזונגען וואס פאסט נישט פאר א גוי ווען ער האלט אנדערשט ווי יענעם רב. אבער די ארונים טענה'נען אז די קאמף פון ר' אברהם האט נישט געמיינט אהרן נאר זיין טאטע, וואס ער האט שוין געפירט מיט אים איידער די סקול דיסטריקט פרשה און פאר ר' אברהם איז דאס געווען א גוטער מיטל צו קעמפן קעגן די טאטע.
ווען די קרית יואל סקול דיסטריקט שטרייט האט זיך געקאכט, האט ר' אהרן געהאלטן פארשידענע רעדעס צו ערקלערן די הלכה'דיגע אויסגעהאלטנקייט פון דעם סקול דיסטריקט. אין די דאזיגע רעדעס האט ר' אהרן פערזענליך אטאקירט די אלע רבנים מיט זייער שארפע אויסדריקן. איינע פון די היסטארישע רעדעס איז געווען ווען ער האט זיך אויסגעדריקט אויף ר' רפאל בלום מיט די ווערטער "עפרא לפומיה" (וואס מיינט: דאס מויל זאל יענעם אנגעפילט ווערן מיט זאמד). דאס איז אן עקסטרעמע שארפע אויסדרוק וואס מען זאגט געווענליך נאר אויף גרויסע זינדיגערס. אויך האט ער אנגערופן זיין פעטער ר' מאטעלע וויזניצער די פעטער די פראפעשענעל בעל מוחאה. די שארפע אטאקעס האבן אים פארפיינטעט אין די אויגן פון די חסידים פון די אטאקירטע רבנים, און אויך פילע סאטמארער חסידים האבן דעמאלטס געהאלטן אז דאס איז א באווייז אז ר' אהרן אין נישט ראוי צו זיין א פירער, ווייל ער רעדט אזוי חוצפה'דיג אויף עלטערע, רעספעקטירטע רבנים.
פון דער אנדערער זייט האבן די חסידים פון ר' אהרן און ר' משה געהאלטן אז ר' אהרן נעמט זיך אן פארן כבוד פון זיין טאטע, אין וועמענס כבוד די רבנים גרינגשעצן, וויבאלד זיי קימערן זיך נישט צו אנפרעגן זיין טאטע אדער ר' אהרן איבער די אויסגעהאלטנקייט פון די סקול דיסטריקט, וואס ר' משה געהאלטן אז עס איז א מצוה און א פליכט צו אנהאלטן און שטיצן, אויף אזוי ווייט אז ער ר' משה האט געזאגט ביי א געוויסע רעדע אז די סקול דיסטריקט וועט זיין א זכות פאר איהם אויף יענע וועלט ווייל ער העלפט אינוואלידע אידישע קינדער.
זינט דעמאלטס האט זיך פארמירט אין קרית יואל בפרט, און אין סאטמאר בכלל, צוויי שטארקע קעגן זייטיגע פראקציעס, איינס, די חסידים פון ר' אהרן און די אנדערע די שונאים. ביי ביידע צדדים זענען דא מענטשן וואס האלטן פון ר' אהרן פערזענליך גענצליך פארקערטע עקסטרעמע מיינונגען. צווישן די חסידים זענען דא א סך וואס האלטן אז ער איז א גרויסער צדיק, א הייליגער איד - גרעסער ווי זיין טאטן און ענליך צו זיין עלטער פעטער, ר' יואל טייטלבוים. ווידער פון זיינע מתנגדים זענען דא וואס האלטן אז ער איז א גרויסער זינדיגער אזוי ווי שבתי צבי און איז א געפאר פאר אידישקייט ווייל ער פירט אראפ אידן פון דעם פרומען וועג.
אין יענע צייטן האט די וועלט אויך אויפגערודערט מיטן שרעקליכען בזיון פון ר' יחזקאל ראטה וואס האט באזוכט מאנרוי און איז געווארן אנגעגרייפט דורך די בחורים פון ר' אהרן'ס ישיבה מיט שטיינער און אייער און איז קוים קוים ארויסגעראטעוועט געווארן מיטן לעבן מיט א פארמאכטן ווען. זינט דעמאלטס האט ר' אהרן אים נאכקיינמאל איבערגעבעטן אבער דער פוסק הדור האסט נאך מער די בני יואל פרומע טיפן שטעלט ער זיך צו צו ר' אהרן וויפל שייך מיט זיין איצטיגער מלחמה קעגן זיין ברודער.
אין אמת'ן מוז אנגעמערקט ווערן אז ר' אהרן האט איבערבעטן קאשוי רב אבער קאשוי רב האט אים מוחל זיין אויף די פערזעהנליכע באליידינגונגען ווייל ער האט גענטפערט אז ער האט זיך ווייניג צוקראצט פון זיינע טשעפערייען דער עיקר איז די כפירה וואס ווילאנג ער פארמאכט נישט די סקול דיסטריקט קען ער אים נישט מוחל זיין. זיין פעטער ר' מאטעלע האט ער קיינמאל נישט איבערגעבעטן פארן אים אנרופן דער פראפשענעל בעל מוחאה אבער יענער איז דאך געגאנגען צו זיינע שמחות אלסן כבוד פון זיין ברודער ר' אהרןס שווער, ביז די קארט קעיסעס וואס די ארונים האבן נישט געוואלט ארויסגיין פון קארט האט ער אויך צוריק אפגעשניטן מיט אהרן, אבער צו די שמחות (אמווייניגסטנס צו די קינדערס חתונות) באטייליגט ער זיך נאך אויף א רעגלמעסיגן סטאטוס.



[[קאַטעגאָריע:פאליטישער וויסנשאפט]]
[[קאַטעגאָריע:פאליטישער וויסנשאפט]]

רעוויזיע ביי 19:46, 15 אויגוסט 2010

א געאגראפיע'שע געגענט אין די פאראייניקטע שטאטן פון אמעריקעאנער סיסטעם וואס איז אנגעשטעלט מטעם די רעגירונג אויף אויפשטעלן א סקול באורד.

א יעדע מדינה/שטאַט פון די פאראייניקטע שטאטן פון אמעריקע האט זייער אייגענע געזעצן געווענליך אלס א חלק פון די שטאַטקאנסטיטוציע וואס זאגט פאר וואס פארא פריוויליגיעס/רעכטען א יעדע געגענט קען/מוז האבן.

אסאך שטאַטן האבן געזעצן אז יעדע וויליזש קען/מוז האבן זייער אייגענער סקול דיסטריקט וואס איעדער איינוויאנער אין דעם סקול דיסטריקט איז אונטער די סקול באורד פון דעם סקול דיסטריקט לגבי די אחרוית פון די איינוויאנער צו די סקול דיסטריקט ווי שטייערן, און לגבי די אחרוית פון די סקול באורד לגבי די איינוויאנער ווי סקול באסעס און חינוך.

א יעדע מדינה/שטאַט האט א געזעץ וואס מאכט זיכער אז אלע איינוויאנער גיהערן צו א סקול דיסטריקט. אזוי ארום קענען אלע קינדער באקומשן א ?גוטע? חינוך.זיין באשמוצינג פון די עלטערע רבנים פון פריערדיגן דור בעת'ן סקול דיסטריקט פרשה


די שערי חמלה פובליק סקול אין קרית יואל בערך אין יאר תשנ"ג איז אנשטאנען אן אנטוויקלונג אין קרית יואל, וואס פארנעמט א פראמינענטער ארט אין די היסטאריע פון ר' אהרן'ס רבנות אין קרית יואל. נעמליך די פרשה פון די "קרית יואל סקול דיסטריקט", אדער "שערי חמלה". די קרית יואל סקול דיסטריקט איז א רעגירונג געשטיצטע שולע אין קרית יואל פאר גייסטישע אדער פיזישע אינוואלידע קינדער וואס סערווירט לויטער פרומע אידן. די אמעריקאנער קאנסטיטוציע פארלאנגט אז די רעגירונג האט נישט קיין רעכט צו שטיצן קיין שום רעליגיע, עס רופט זיך די סעפעראטאציע פון קירכע און שטאַט, דעריבער האט דער געזעץ פארלאנגט אז אין אט די שולע טאר מען נישט לערנען קיין שום רעליגיעזע לימודים און עס טאר נישט אנהאלטן קיין שום רעליגיעזע שילדן אדער סימבאלן. דאס האט אויסגערופן א גרויסע קעגנערשאפט מצד מערערע רבנים פון די סאטמארער אדער קנאותדיגע טיפ, אז אזא שולע איז קעגן די תורה און די הלכה אין מ'טאר עס נישט ווייטער אנהאלטן, ווייל עס איז קעגן די אמונה פון ג-ט. די פראמינענטע רבנים קעגנערס פון די סקול דיסטריקט וואס זענענן געווארן באלעסטיקט און באשמוצט דורך אהרן מיט גרויס חוזפה און עזות זענען געווען הויפטזעכליך ר' רפאל בלום ז"ל קאשוי רב, ר' מרדכי האגער וויזניצער רבי פון מאנסי ניו יארק, און ר' יחזקאל ראטה דער קארלעסבורגער רב . ר' אברהם לייטנער וואס האט נישט געליטן דירעקט פון אים נאר פון זיין פאטער, פלעגט זיין זייער סימפאטיש צו אים, ווייל ער האט אים געהאלטן פאר א גרויסע תלמי חכם, אבער ביי די פרשה האט ער געזאגט אז מען ברויך אים באקמעפן זיין רבנות בלויז צוליב דעם וואס ער איז גרויסהאלטעריש און פארדארבן אין מידות צוליב דעם וואס ער גרייפט אן עלטערע רבנים פערזעהליך מיט פארשעמונגען און העצעריין פון שלאגן און לאזונגען וואס פאסט נישט פאר א גוי ווען ער האלט אנדערשט ווי יענעם רב. אבער די ארונים טענה'נען אז די קאמף פון ר' אברהם האט נישט געמיינט אהרן נאר זיין טאטע, וואס ער האט שוין געפירט מיט אים איידער די סקול דיסטריקט פרשה און פאר ר' אברהם איז דאס געווען א גוטער מיטל צו קעמפן קעגן די טאטע. ווען די קרית יואל סקול דיסטריקט שטרייט האט זיך געקאכט, האט ר' אהרן געהאלטן פארשידענע רעדעס צו ערקלערן די הלכה'דיגע אויסגעהאלטנקייט פון דעם סקול דיסטריקט. אין די דאזיגע רעדעס האט ר' אהרן פערזענליך אטאקירט די אלע רבנים מיט זייער שארפע אויסדריקן. איינע פון די היסטארישע רעדעס איז געווען ווען ער האט זיך אויסגעדריקט אויף ר' רפאל בלום מיט די ווערטער "עפרא לפומיה" (וואס מיינט: דאס מויל זאל יענעם אנגעפילט ווערן מיט זאמד). דאס איז אן עקסטרעמע שארפע אויסדרוק וואס מען זאגט געווענליך נאר אויף גרויסע זינדיגערס. אויך האט ער אנגערופן זיין פעטער ר' מאטעלע וויזניצער די פעטער די פראפעשענעל בעל מוחאה. די שארפע אטאקעס האבן אים פארפיינטעט אין די אויגן פון די חסידים פון די אטאקירטע רבנים, און אויך פילע סאטמארער חסידים האבן דעמאלטס געהאלטן אז דאס איז א באווייז אז ר' אהרן אין נישט ראוי צו זיין א פירער, ווייל ער רעדט אזוי חוצפה'דיג אויף עלטערע, רעספעקטירטע רבנים. פון דער אנדערער זייט האבן די חסידים פון ר' אהרן און ר' משה געהאלטן אז ר' אהרן נעמט זיך אן פארן כבוד פון זיין טאטע, אין וועמענס כבוד די רבנים גרינגשעצן, וויבאלד זיי קימערן זיך נישט צו אנפרעגן זיין טאטע אדער ר' אהרן איבער די אויסגעהאלטנקייט פון די סקול דיסטריקט, וואס ר' משה געהאלטן אז עס איז א מצוה און א פליכט צו אנהאלטן און שטיצן, אויף אזוי ווייט אז ער ר' משה האט געזאגט ביי א געוויסע רעדע אז די סקול דיסטריקט וועט זיין א זכות פאר איהם אויף יענע וועלט ווייל ער העלפט אינוואלידע אידישע קינדער. זינט דעמאלטס האט זיך פארמירט אין קרית יואל בפרט, און אין סאטמאר בכלל, צוויי שטארקע קעגן זייטיגע פראקציעס, איינס, די חסידים פון ר' אהרן און די אנדערע די שונאים. ביי ביידע צדדים זענען דא מענטשן וואס האלטן פון ר' אהרן פערזענליך גענצליך פארקערטע עקסטרעמע מיינונגען. צווישן די חסידים זענען דא א סך וואס האלטן אז ער איז א גרויסער צדיק, א הייליגער איד - גרעסער ווי זיין טאטן און ענליך צו זיין עלטער פעטער, ר' יואל טייטלבוים. ווידער פון זיינע מתנגדים זענען דא וואס האלטן אז ער איז א גרויסער זינדיגער אזוי ווי שבתי צבי און איז א געפאר פאר אידישקייט ווייל ער פירט אראפ אידן פון דעם פרומען וועג. אין יענע צייטן האט די וועלט אויך אויפגערודערט מיטן שרעקליכען בזיון פון ר' יחזקאל ראטה וואס האט באזוכט מאנרוי און איז געווארן אנגעגרייפט דורך די בחורים פון ר' אהרן'ס ישיבה מיט שטיינער און אייער און איז קוים קוים ארויסגעראטעוועט געווארן מיטן לעבן מיט א פארמאכטן ווען. זינט דעמאלטס האט ר' אהרן אים נאכקיינמאל איבערגעבעטן אבער דער פוסק הדור האסט נאך מער די בני יואל פרומע טיפן שטעלט ער זיך צו צו ר' אהרן וויפל שייך מיט זיין איצטיגער מלחמה קעגן זיין ברודער. אין אמת'ן מוז אנגעמערקט ווערן אז ר' אהרן האט איבערבעטן קאשוי רב אבער קאשוי רב האט אים מוחל זיין אויף די פערזעהנליכע באליידינגונגען ווייל ער האט גענטפערט אז ער האט זיך ווייניג צוקראצט פון זיינע טשעפערייען דער עיקר איז די כפירה וואס ווילאנג ער פארמאכט נישט די סקול דיסטריקט קען ער אים נישט מוחל זיין. זיין פעטער ר' מאטעלע האט ער קיינמאל נישט איבערגעבעטן פארן אים אנרופן דער פראפשענעל בעל מוחאה אבער יענער איז דאך געגאנגען צו זיינע שמחות אלסן כבוד פון זיין ברודער ר' אהרןס שווער, ביז די קארט קעיסעס וואס די ארונים האבן נישט געוואלט ארויסגיין פון קארט האט ער אויך צוריק אפגעשניטן מיט אהרן, אבער צו די שמחות (אמווייניגסטנס צו די קינדערס חתונות) באטייליגט ער זיך נאך אויף א רעגלמעסיגן סטאטוס.