אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "לבנה"
מ באט צוגעלייגט: pnt:Φέγγος |
מ באט צוגעלייגט: sco:Muin |
||
| שורה 140: | שורה 140: | ||
[[sah:Ый]] |
[[sah:Ый]] |
||
[[scn:Luna]] |
[[scn:Luna]] |
||
[[sco:Muin]] |
|||
[[sh:Mjesec]] |
[[sh:Mjesec]] |
||
[[si:චන්ද්රයා]] |
[[si:චන්ද්රයා]] |
||
רעוויזיע ביי 08:24, 5 אַפּריל 2009
די לבנה (וויסנשאפטליך: לונאַ) איז די נאַטורליכע סאטעליט ארום דער ערד פלאנעט. די ווייטקייט צווישן די ערד מיט די לבנה איז 380.000 קילאָמעטער. די לבנה מאַכט די קרייז אין 27.32 טעג. דער געוויינליכער חודש איז לענגער בערך צוויי טעג, ווייל ביידע, די ערד און די לבנה, גייען ארום די זון. די דורכשניטליכע ריכטיגע מאנאַט-צייט איז 29 טעג, 12 שטונדן מיט 3.33 סעקונדעס.
פֿון דער ערד זעט מען שטענדיג די זעלבע זײט פון דער לבנה.
עס האט ניין פאָרמעל נאמען אנדערעס אלס "די לבנה", "דער מונד"; אָדער "לונאַ" אין לאַטייניש.
די דורכשניטלישע ווײטקייט צווישן די לבנה און די ערד איז 384,403 קילאָמעטער (238.857 מיַילן). דער דורכמעסער פון די לבנה איז 3.477 קילאָמעטער.
דאַס ערשטע מענטשליך געמאכטע אָביעקט, אויף די לבנה צו לאנדן, איז געווען "לונאַ 2" אין 1959. דאס ערשטע בילד (פאָטאָגראפיען) פֿון דער זונסט אַנזיכטבארען וויַיטען זייט פֿון די לבנה איז געמאכט געווארן פון "לונאַ 3" יענס גליַיכעס שנה, און די ערשטע לײַט אויף די לבנה אדמה צו לאנדען, זינד אַסראָנויטען פון "אַפאָלאָ 11" אין 1969 געקומען.
אבער מאנכע ווילען לייקענען די גאנצע ארויפפליען צו די לבנה אלץ הוילע פראפעגאנדע פונעם אמעריקאנע רעגירונג אין קאנקארענץ מיטן דעמאלטסדיגען גרויסמאכט רוסלאנד, און אז עס איז קיינמאל נישט פארגעקומען אין ווירקליכקייט.
די לבנה אין דער אידישע קולטור
אין דער אידישער מסורה איז די לבנה א וויכטיג סימבאָל. עס זייט דאס ענדע און דער תחילה פאָן דעם מונטאטען: דער "ראש חודש". אין דעם אידישן לוח רעכענט מען די חדשים לויט די לבנה. א געוויינלעך יאר האט צוועלף חדשים, און אן עיבור־יאר האט דרײַצן.
עס איז זייער שיין מיט אירע פארשידענע פארעמעס און קאלירן.