אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "בערדיטשעוו"

פֿון װיקיפּעדיע
אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
אין תקציר עריכה
אין תקציר עריכה
שורה 9: שורה 9:
|}}
|}}


'''ברדיצ'ב''' (אין [[העברעיש]]: '''ברדיצ'ב'''; אין [[אוקראיִניש]]: '''Бердичів'''; אין [[רוסיש]]: '''Бердичев'''; אין [[פוליש]]: '''Berdyczów''') זי איז א גרויסע שטאט אין גובערניע [[ז'יטומיר]] אין [[אוקריינא|אוקראיִנע]]. לאקירט ארום-40 ק"מ צפון זייט פון ז'יטומיר. זי איז געגרינדט געווארן אין [[1455]], און ביי איר זיינען דא ארום 86,200 איינוואוינערס. ריכטיק צו-[[2003]].
'''בערדיטשעוו''' ([[אוקראיניש]]: '''Бердичів'''; [[רוסיש]]: '''Бердичев'''; [[פויליש]]: '''Berdyczów''') איז א גרויסע שטאט אין זשיטאמירער גובערניע אין [[אוקריינא|אוקראיִנע]]. לאקירט ארום-40 ק"מ צפון זייט פון [[זשיטאמיר]]. זי איז געגרינדט געווארן אין [[1455]], און ביי איר זיינען דא ארום 86,200 איינוואוינערס. ריכטיק צו-[[2003]].


== היסטאריע ==
== היסטאריע ==
פון דעם [[16טן יארהונדערט]] ביז סוף דעם [[18טן יארהונדערט]], בערדיטשעוו איז געווען אונטערן [[פוילן]] הערשאפט.
פון דעם [[16טער י"ה|16טן יארהונדערט]] ביז סוף דעם [[18טער י"ה|18טן יארהונדערט]], בערדיטשעוו איז געווען אונטער [[פוילן|פוילישער]] הערשאפט.

<br />אין-[[1732]], נאך א באשטעטיקונג פון דער פרוי דומיין טרזה, א פרוי וואס די שטאט איז געווען אין איר פאמיליע אייגנטום, האט מען געלאזט די יידן זיצן דארטן.
אין [[1732]], נאך א באשטעטיקונג פון דער פרוי דומיין טרזה, א פרוי וואס די שטאט איז געווען אין איר פאמיליע אייגנטום, האט מען געלאזט די יידן זיצן דארטן.
<br />נאך דעם האט זיך אנגעהויבן אן אנטוויקלונג אין די יידישע איינוואוינערס, און אזוי אין לויף פון דער צייט די שטאט איז געווארן דער גרויסער צענטער אין די געגנט. (ספעציעל פון דעם איינוואוינערס שטאנדפונקט).

נאך דעם האט זיך אנגעהויבן אן אנטוויקלונג אין די יידישע איינוואוינערס, און אזוי אין לויף פון דער צייט די שטאט איז געווארן דער גרויסער צענטער אין די געגנט. (ספעציעל פון דעם איינוואוינערס שטאנדפונקט).


אין יאר [[1765]] די צאל יידן אין שטאט געווען 1,220 פון 1,541 איינוואוינערס, און אין-[[1789]] די צאל יידן האט זיך פארגרעסערט צו-1951.
אין יאר [[1765]] די צאל יידן אין שטאט געווען 1,220 פון 1,541 איינוואוינערס, און אין-[[1789]] די צאל יידן האט זיך פארגרעסערט צו-1951.
<br />אין [[1861]] [[ה'תרכ"א]] די צאל יידן איז געווען 46,683 איינוואוינערס, די צווייטע גרויסע קהילה אין [[רוסלאנד]]. אין [[1926]] [[ה'תרפ"ו]] די צאל יידן געווען 30,812 איינוואוינערס, וואס 28,584 פון זיי האבן דערקלערט אז [[יידיש]] איז זייער [[מאמע לשון]].
<br />פון דעם [17טן יאר הונדערט]] ביז די [[דייטשע אייננעמונג]] בערדיטשעוו איז געווען א שטאט צענטער פאר די יידן.


אין [[1861]] [[ה'תרכ"א]] די צאל יידן איז געווען 46,683 איינוואוינערס, די צווייטע גרויסע קהילה אין [[רוסלאנד]]. אין [[1926]] [[ה'תרפ"ו]] די צאל יידן געווען 30,812 איינוואוינערס, וואס 28,584 פון זיי האבן דערקלערט אז [[יידיש]] איז זייער [[מאמע לשון]].
מיט דער דייטשע אייננעמונג תמוז]] [[תש"א]] האט מען אנגעהויבן ליקווידירן די יידן אין בערדעטשעוו.

אין [[תש"ב]] האט מען ליקווידירט די אלע יידן אינגאנצן.
פון דעם [[17טער י"ה|17טן יארהונדערט]] ביז די [[דייטשע אייננעמונג]] בערדיטשעוו איז געווען א שטאט צענטער פאר די יידן.
<br />ביז דעם סאוויעטן-פארבאנד אויפשטעל, איז געווען אין בערדיטשעוו זיבעציק שולן.

מיט דער דייטשע אייננעמונג [[תמוז]] [[ה'תש"א]] האט מען אנגעהויבן ליקווידירן די יידן אין בערדעטשעוו.
אין תש"ב האט מען ליקווידירט די אלע יידן אינגאנצן.

ביז דעם [[סאוועטן-פארבאנד]] אויפשטעל, איז געווען אין בערדיטשעוו זיבעציק שולן.

==די רבנים און רביים אין בערדיטשטוו==
==די רבנים און רביים אין בערדיטשטוו==
רבי ליבער הגדול (דער גרויסער רבי ליבער)
* רבי ליבער הגדול (דער גרויסער רבי ליבער)
<br />רבי יוסף חריף (דער שארפער רבי יוסף) א חסידישער [[אדמו"ר]]
* רבי יוסף חריף (דער שארפער רבי יוסף) א חסידישער [[אדמו"ר]]
<br />רבי [[לוי יצחק בארדיטשובער]].
* רבי [[לוי יצחק בארדיטשובער]].


==מקורות==
==מקורות==

רעוויזיע ביי 13:58, 26 אָקטאָבער 2008

בערדיטשעוו

לאַנד אוקראיִנע
געגנט ז'יטומיר
בירגערמײַסטער ו.ק. מאצור (V. K. Mazur)
שטח קוואדראט ק"מ
באַפֿעלקערונג 86.200 - (אין 2003)


בערדיטשעוו (אוקראיניש: Бердичів; רוסיש: Бердичев; פויליש: Berdyczów) איז א גרויסע שטאט אין זשיטאמירער גובערניע אין אוקראיִנע. לאקירט ארום-40 ק"מ צפון זייט פון זשיטאמיר. זי איז געגרינדט געווארן אין 1455, און ביי איר זיינען דא ארום 86,200 איינוואוינערס. ריכטיק צו-2003.

היסטאריע

פון דעם 16טן יארהונדערט ביז סוף דעם 18טן יארהונדערט, בערדיטשעוו איז געווען אונטער פוילישער הערשאפט.

אין 1732, נאך א באשטעטיקונג פון דער פרוי דומיין טרזה, א פרוי וואס די שטאט איז געווען אין איר פאמיליע אייגנטום, האט מען געלאזט די יידן זיצן דארטן.

נאך דעם האט זיך אנגעהויבן אן אנטוויקלונג אין די יידישע איינוואוינערס, און אזוי אין לויף פון דער צייט די שטאט איז געווארן דער גרויסער צענטער אין די געגנט. (ספעציעל פון דעם איינוואוינערס שטאנדפונקט).

אין יאר 1765 די צאל יידן אין שטאט געווען 1,220 פון 1,541 איינוואוינערס, און אין-1789 די צאל יידן האט זיך פארגרעסערט צו-1951.

אין 1861 ה'תרכ"א די צאל יידן איז געווען 46,683 איינוואוינערס, די צווייטע גרויסע קהילה אין רוסלאנד. אין 1926 ה'תרפ"ו די צאל יידן געווען 30,812 איינוואוינערס, וואס 28,584 פון זיי האבן דערקלערט אז יידיש איז זייער מאמע לשון.

פון דעם 17טן יארהונדערט ביז די דייטשע אייננעמונג בערדיטשעוו איז געווען א שטאט צענטער פאר די יידן.

מיט דער דייטשע אייננעמונג תמוז ה'תש"א האט מען אנגעהויבן ליקווידירן די יידן אין בערדעטשעוו. אין תש"ב האט מען ליקווידירט די אלע יידן אינגאנצן.

ביז דעם סאוועטן-פארבאנד אויפשטעל, איז געווען אין בערדיטשעוו זיבעציק שולן.

די רבנים און רביים אין בערדיטשטוו

מקורות

אינציקלופדיה לבית ישראל פון הרב הלפרין

דרויסענדיקע לינקן