אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רעפארם יידנטום"

פֿון װיקיפּעדיע
אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
מאין תקציר עריכה
מ רובוט מוסיף: da:Reformjødedom
שורה 23: שורה 23:
[[de:Reformjudentum]]
[[de:Reformjudentum]]
[[ar:يهودية إصلاحية]]
[[ar:يهودية إصلاحية]]
[[da:Reformjødedom]]
[[fi:Reformijuutalaisuus]]
[[fi:Reformijuutalaisuus]]
[[fr:Judaïsme libéral]]
[[fr:Judaïsme libéral]]

רעוויזיע ביי 03:32, 22 יוני 2007

Israelitischer Tempel Poolstraße in Hamburg

רעפארם־יידנטום איז א יידישער רעליגיעזער שטרעמונג וואס איז גאר מאדערן געשטימט אין פאַרגלייך צו ארטאדאקס־יידנטום.

ביי די ארטאדאקסן ווערן נישט די רעפארמער פֿארעכנט אלס א יידישע רעליגיע. אָרטאָדאָקסישע יידן האבן געפירט קאמפן קעגן זיי אמאל ווער עס זאל פארטרעטן אלגעמיינער אידישקייט.

היסטאריע

די שטרעמונג האט זיך אנטוויקלט אין דייטשלאנד אין סוף דאס 18טע י"ה, פון דארט איז דאס אריבער צו מערב אייראפע און נאך דער ערשטער וועלט קריג ווען א סך יידן האבן עמיגרירט צו די פאראייניקטע שטאטן איז דאס אויך דארט שטארק אריין. (די אסימילאציע איז זייער גרויס ביי זיי.)

אין יענע תקופה האבן די יידן באקומען אין אייראפע עמאנציפּאַציע (גלייכרעכטיקייט), וואס צוליב דעם האט זיך געעפנט פאר זיי דער אפציע פון זיך אסימילירן מיט די גויים. אזעלכע האבן אויסגעקליבן זיך אינגאנצן אריינמישן אין די גוישע וועלט, און אזעלכע האבן אויסגעקליבן צו בלייבן אין דערמיט, וואס פון זיי האט זיך אנטוויקלט דער רעפארם שטרעמונג. איר צוועק איז געווען צו איינהאלטן טאטאלע אסימילאציע. זיי האבן געטוישט מנהגים און תפילות צו אדאפטירן די מאדערענע פיראכצער.

אזוי ארום האט זיך אנטוויקילט די שטרעמונג פון אמאל וואס זיי האבן געוואלט זיך גלייכן צו רעליגיעזע קריסטן צו היינט וואס זייער שטרעבונג איז זיך דערווייטערן פון רעליגיע און זיין ווי מער פריי.[פֿעלט אַ מקור]

רעפארם פרינציפטן

צווישן זייערע הויפט פרינציפטן:

  • א ייד דארף זיך אויספורמען לויט דער יידישער מסורת צוזאמען מיט די מאדערנע וועלטקוק וואס גלייבט אין גלייכרעכטיקייט און אין סאציאליסטישע רעכטונגען.
  • די פערזענליכקייט פון א ייד איז וויכטיקער פון די יידישע מצוות און מסורת, און יעדער פערזענליך קען זיך אויסקלייבן וועלכע מצוות אפהיטן און וועלכע ניט, אויב בכלל.
  • האלטן לעגאל צו פארשן און געבן קריטיק אויף דער יידישער תורה און מסורת.