אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "קארניש"

פֿון װיקיפּעדיע
אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
אין תקציר עריכה
שורה 1: שורה 1:
'''קארניש''' (''Kernowek'' אדער ''Kernewek'') איז א [[קעלטישע שפראכן|קעלטישע שפראך]] וואס מען פלעג רעדן אין [[קארנוואל]]. קארניש ווערט אנערקענט אינעם [[פאראייניגטע קעניגרייך|פאראייניגטן קעניגרייך]] ווי א מינאריטעט־שפראך. קארניש איז גאנץ ענלעך צו [[ברעטאניש]] און שטאמט פון דער זעלבער [[שפראך]] ווי [[וועלשיש]]. אין דער [[מיטל אלטער]] איז קארניש געווען די איינציקע שפראך אין קארנוואל.
'''קארניש''' (''Kernowek'' אדער ''Kernewek'') איז א [[קעלטישע שפראכן|קעלטישע שפראך]] וואס מען פלעהגט רעדן אין [[קארנוואל]]. קארניש וועהרט אנערקענט אין די [[פאראייניגטע קעניגרייך|פאראייניגטן קעניגרייך]] ווי א מינאריטעט־שפראך. קארניש איז גאנץ ענלעך צו [[ברעטאניש]] און שטאמט פון דער זעלבער [[שפראך]] ווי [[וועלשיש]]. אין דער [[מיטל אלטער]] איז קארניש געווען די איינציקע שפראך אין קארנוואל.


מען שרייבט קארניש מיטן [[לאטיינישער אלפאבעט|לאטיינישן אלפאבעט]].
מען שרייבט קארניש מיטן [[לאטיינישער אלפאבעט|לאטיינישן אלפאבעט]].
שורה 5: שורה 5:
ארום אכציג פראצענט פון זיינע ווערטער זענען פארבינדן מיט וועלשיש און ברעטאניש, פינעף-און-דרייסיג פראצענט מיט [[איריש]] און [[סקאטיש]].
ארום אכציג פראצענט פון זיינע ווערטער זענען פארבינדן מיט וועלשיש און ברעטאניש, פינעף-און-דרייסיג פראצענט מיט [[איריש]] און [[סקאטיש]].


היינט צו טאג זענען פארהאן ארום 557 מענטשן וואס באניצן זיך מיט דער שפראך. ביי ארום צוואנציג פון זיי איז עס די [[מוטער שפראך]].
היינט צו טאהג זענען פארהאן ארום 557 מענטשן וואס באניצן זיך מיט דער שפראך. ביי ארום צוואנציג פון זיי איז עס די [[מוטער שפראך]].


==היסטאריע==
==היסטאריע==
קארניש שטאמט פון דער בריטאנישער שפראך וואס מען האט גערעדט אין בריטאניע אין דער תקופה פון דער [[אייזערנע עפאכע|אייזערנער עפאכע]] און דער [[רוימישע אימפעריע|רוימישער תקופה]].
קארניש שטאמט פון דער בריטאנישער שפראך וואס מען האט גערעדט אין בריטאניע אין דער תקופה פון דער [[אייזערנע עפאכע|אייזערנער עפאכע]] און דער [[רוימישע אימפעריע|רוימישער תקופה]].
ביסלעכווייז האט אנגלא-סאקסיש זיך צעשפרייט צו מערב, ביז עס זענען געבליבן בריטאניש רעדער נאר אין [[וויילס]] און [[קארנוואל]]. פון קארנוואל האבן א טייל עמיגרירט קיין [[ברעטאניע]] אין [[פראנקרייך]] וואו די שפראך האט זיך אנטוויקלט צו [[ברעטאניש]].
ביסלעכווייז האט אנגלא-סאקסיש זיך צעשפרייט צו מערב, ביז עס זענען געבליבן בריטאניש רעדער נאר אין [[וועילס]] און [[קארנוואל]]. פון קארנוואל האבן א טייל עמיגרירט קיין [[ברעטאניע]] אין [[פראנקרייך]] וואו די שפראך האט זיך אנטוויקלט צו [[ברעטאניש]].


אין דעם 13טן יארהונדערט האבן 39,000 גערעדט קארניש. אין יענער תקופה האט מען געשריבן די טראדיציאנעלע קארנישע ליטעראטור.
אין דעם 13טן יארהונדערט האבן 39,000 גערעדט קארניש. אין יענער תקופה האט מען געשריבן די טראדיציאנעלע קארנישע ליטעראטור.


אין [[1549]] האט דער פארלאמענט אויפגענומען א געזעץ צו ענדערן די שפראך פון די געבעטן אין די [[קלויסטער]]ס פון לאטיין צו ענגליש. אסאך קארניש רעדער האבן געקעמפט קעגן דעם [[געזעץ]] און געהאלטן א קאמף קעגן דער [[רעגירונג]].
אין [[1549]] האט דער פארלאמענט אויפגענומען א געזעץ צו ענדערן די שפראך פון די געבעהטן אין די [[קלויסטער]]ס פון לאטיין צו ענגליש. אסאך קארניש רעדער האבן געקעמפט קעגן דעם [[געזעץ]] און געהאלטן א קאמף קעהגן דער [[רעגירונג]].
מער ווי 4,000 מענטשן זענען געווארן אויסגעהרגעט דורך דער מיליטער פונעם קעניג [[עדווארד דער זעקסטער]].
מער ווי 4,000 מענטשן זענען געווארן אויסגעהרגעט דורך דער מיליטער פונעם קעניג [[עדווארד דער זעקסטער]].



רעוויזיע ביי 20:52, 3 מײַ 2015

קארניש (Kernowek אדער Kernewek) איז א קעלטישע שפראך וואס מען פלעהגט רעדן אין קארנוואל. קארניש וועהרט אנערקענט אין די פאראייניגטן קעניגרייך ווי א מינאריטעט־שפראך. קארניש איז גאנץ ענלעך צו ברעטאניש און שטאמט פון דער זעלבער שפראך ווי וועלשיש. אין דער מיטל אלטער איז קארניש געווען די איינציקע שפראך אין קארנוואל.

מען שרייבט קארניש מיטן לאטיינישן אלפאבעט.

ארום אכציג פראצענט פון זיינע ווערטער זענען פארבינדן מיט וועלשיש און ברעטאניש, פינעף-און-דרייסיג פראצענט מיט איריש און סקאטיש.

היינט צו טאהג זענען פארהאן ארום 557 מענטשן וואס באניצן זיך מיט דער שפראך. ביי ארום צוואנציג פון זיי איז עס די מוטער שפראך.

היסטאריע

קארניש שטאמט פון דער בריטאנישער שפראך וואס מען האט גערעדט אין בריטאניע אין דער תקופה פון דער אייזערנער עפאכע און דער רוימישער תקופה. ביסלעכווייז האט אנגלא-סאקסיש זיך צעשפרייט צו מערב, ביז עס זענען געבליבן בריטאניש רעדער נאר אין וועילס און קארנוואל. פון קארנוואל האבן א טייל עמיגרירט קיין ברעטאניע אין פראנקרייך וואו די שפראך האט זיך אנטוויקלט צו ברעטאניש.

אין דעם 13טן יארהונדערט האבן 39,000 גערעדט קארניש. אין יענער תקופה האט מען געשריבן די טראדיציאנעלע קארנישע ליטעראטור.

אין 1549 האט דער פארלאמענט אויפגענומען א געזעץ צו ענדערן די שפראך פון די געבעהטן אין די קלויסטערס פון לאטיין צו ענגליש. אסאך קארניש רעדער האבן געקעמפט קעגן דעם געזעץ און געהאלטן א קאמף קעהגן דער רעגירונג. מער ווי 4,000 מענטשן זענען געווארן אויסגעהרגעט דורך דער מיליטער פונעם קעניג עדווארד דער זעקסטער.

וועבלינקען

וויקימעדיע קאמאנס האט מעדיע שייך צו: קארניש
Wikipedia
Wikipedia
וויקיפּעדיע אויף קארניש